شعر خموشی و خموشی شعر: مطالعۀ تطبیقی بن‏مایۀ «سکوت» در اشعار مولوی و ویتمن

نویسندگان

علیرضا انوشیروانی

علی ارفع

چکیده

مولانا جلال الدین و والت ویتمن را می‏توان از بزرگ‏ترین و تأثیرگذارترین شاعران جهان به شمار آورد. نیکلسون، مولانا را بزرگ‏ترین شاعر عارف دوران معرفی می‏کند و سازمان ملل سال 2007 م را به نام مولوی نام‏گذاری می‏کند. والت ویتمن نیز گرایشی عارفانه داشت و پدر شعر نو آمریکا لقب گرفته است و در کنار امرسون و تورو، ستون سوم تثلیث جنبش «تعالی‏گرایی ادبی» را شکل می‏دهد. با وجود تفاوت های زبانی، فرهنگی، زمانی و مکانی، هر دو شاعر زبان و نطق را برای بیان مفاهیم متعالی و معنوی ناتوان می بیند و ناگزیر مخاطب را به سکوت و خموشی دعوت می‏کنند. بدون شک، دو شاعر در بن مایۀ «سکوت» تفاوت هایی نیز با هم دارند که ریشه در فرهنگ و زبان آن ها دارد. مولانا بی پروا به نفی زبان پرداخته تا جایی که تعدادی از غزلیات وی به خموشی ختم می‏شوند. ویتمن نیز جسته وگریخته از خموشی دم می‏زند، اما «خموشی» وی نه در کلام، بلکه در دعوت برای یکی شدن با طبیعت است. نگارندگان این مقاله برآنند تا با استفاده از نظریۀ «تشابهات بدون ارتباطات» و «قرابت معنوی» فرهنگ ها در قلمرو ادبیات تطبیقی به بررسی بن مایۀ سکوت و خموشی در اشعار این دو شاعر بپردازند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جلوه‌های مرگ در شعر مولانا و ویتمن

یکی از پدیده‌های عالم، مرگ است که در ادبیات ایران و جهان، نظر شاعران و نویسندگان بزرگ را به خود، جلب کرده است. در این مقاله، سعی شده دیدگاه‌های برجستۀ دو شاعر ایرانی و آمریکایی  با یکدیگر مقایسه گردد. در این مقایسه، معلوم گردید که اعتقادات عرفانی و معنوی هر دو شاعر، باعث گردیده نگاه آنها به پدیده مرگ، نگاهی سطحی و عاجزانه نباشد. آنها مرگ را زندگی و تولّدی دیگر، تعبیر کرده‌اند، چنین مرگی نه تنها ...

متن کامل

بررسی تطبیقی جلوه های عرفان در اشعار سپهری و ویتمن

سهراب سپهری و والت ویتمن دو شاعر از شرق و غرب این کره خاکی هستند که با الهام از عرفان شرقی هر کدام راه خود را در این مسیر پر پیچ و خم شناخت حقیقت می‌پیمایند و در طول این راه، گاهی به گونه ای شگفت آور به نکات مشترک فراوانی که بسیار قابل تعمّق می باشد، می رسند. هر دو از طبیعت، مرگ، زندگی، عشق و نیکی به دیگران و وظیفه‌ی خطیر شاعر سخن می گویند و در پی کشف راز عالم وجود می باشند. در این سیر و سلوک رد...

متن کامل

تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی (مطالعۀ موردی اشعار پنج شاعر)

نمادگرایی یکی از جریان­های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان­بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائق، افکار و ارزش­های خود، لحن و فضایی را ترسیم می‌کند که بار معنایی نمادها نیز به این ساختار بستگی دارد. این مقاله با هدف تحلیل ...

متن کامل

هنجارگریزی معنایی در شعر مولوی و ابن‌فارض

هنر شاعران در این است که با استفاده از شگرد هنجارگریزی که از جمله وجوه "رستاخیز واژگان" است به کلمات جان بخشیده و علاوه بر ایجاد زیبایی در کلام خود باعث لذت ادبی مخاطب ‌شوند. ماهیت فرامنطقی، عقلی و عرفی معانی و حقایق عرفانی از یک سو و محدودیت حوزه کارآیی زبان از سوی دیگر باعث شده است که عارفانی هم‌چون ابن‌فارض و مولوی از زبان و بیانی هنجارگریخته استفاده نمایند. در این جستار با استفاده از روش تو...

متن کامل

نمادشناسی تطبیقی رنگ در شعر و نقاشی پایداری (مطالعۀ موردی: اشعار قیصر امین پور و نقاشی‌های کاظم چلیپا)

شعر و نقاشی، ابزار زیبایی­آفرین در حوزۀ مقاومت و پایداری­اند که تصاویر ذهنیِ بدیع و زیبای هنرمند را انعکاس می­دهند. قیصر امین­پور (شاعر انقلابی) و کاظم چلیپا (نقاش انقلابی) با خلق مضامین بکر پایداری و القای پیام انقلابی، حس وطن­دوستی و مبارزه با ظلم را در مخاطب برمی­انگیزند. بهره­گیری این دو هنرمند از عنصر نمادین رنگ -که از ناخودآگاه جمعی هنرمند سرچشمه می­گیرد- برای همین منظور است؛ بنابراین، تأث...

متن کامل

جایگاه قدسی شعر مولوی

  مثنوی مولوی با وجود شباهت های معنایی و فکری با مثنوی های تعلیمی پیش از خود و حتی با وجود برتری نسبی آثاری چون حدیقه سنایی و مثنوی های عطار از دیدگاه زبان ادبی و ظرافت های هنری، بیش از آنها مورد استقبال خوانندگان و مخاطبان خاص و عام قرار گرفته و شهرت بیشتر یافته است. نظر نگارنده بر آن است که یکی از عوامل اصلی بقا و تداوم شهرت روزافزون مثنوی به سبب خروج از عادت،عادت گریزی مثنوی، به خصوص در نظم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دوفصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش های ادبیات تطبیقی

ناشر: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN ۲۳۴۵-۲۳۶۶

دوره 3

شماره شماره 2 (پیاپی 6) 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023